Notulen van de vergaderingen der Staten van Holland 1620-1640 door N. Stellingwerff en S. Schot

 
English | Nederlands

Volledige Tekst van Zitting

ZITTING K Staten van Holland en Westfriesland, Zitting van 4 mei tot 26 mei 1639

Aantekeningen van burgemeester Evert Jacobsz van Medemblik.

In het handschrift niet ingevulde namen of bedragen zijn met … aangegeven. Letters of woorden tussen [ ] zijn door de bewerker toegevoegd.

Notele gehouden van de diliberasiën die gevallen sijn op het reces van den jaere 1639 begonnen den 3 maey.

Volgens die last van burgemesteren ende vroetschappen hebbe ick mijn getransporteert naer Den Haege op den derden maey ende aldaer gecomen sijnden op den vierden daeraenvolgende des morgens ende bevonden dat verscheyden leden noch apsent sijn gewest ende niet waren aengecomen, is niet sonders voorgeweest anders dat gelesen sijn enige novelles van verscheyden quertieren niet waerdt om notijsij daervan te houen.

Woensdag 4 mei 1639 voornoen

1. Is gelesen een missive van den luytenant-admerael Tromp van den 29 april voor die Mase ende aldoen in see gegaen met sijn schip ende het schip van den vijs-admerael Witte Wittesch ende bij hem sijnde capteyn Colster (Diemen), capteyn Vijch (Brederoede), Goorens (Halfhooren), Kondekoe (Voramt[?]), daermede hij mende te gaen in Duys, daer het rendevoes soude wesen. Hadde oock verstaen dat die ses schepen uyt Selant mede in see waren gegaen, versochte dat het schip genaemt Frederick Heynderick mede in see mocht werden gebracht, dat een van de beste schepen is met 40 stucken onder in Hellevoet blijft leggen, dat mede daertoe aen die matroosen mocht werden gegeven die bueytgelden, bedragende 3.000 gulden voor die matroosen ende alsdan in see soude connen werden gebracht, is hetselve versocht aen die van Gelderlant en Overijsel daerop ellcke die helft van dit schip is staende; hadden voor antwort gegeven dat sij geen cantoor en hadden om die penningen in doen fourneren, versochten dat hetselve bij Hollant soude mogen werden gedaen ende hetselve weder te corten aen die penningen die tot het orloch te lande soude mogen werden geconsenteert aengaende die legerlasten van Overijsel en Gelderlant. Hierop gedilibereert is verstaen dat die 3.000 gulden bij Hollant sal werden betalt aen die matroosen onder het schip weder in see te brengen ende ‘tselve te corten in die penningen van de legerlasten tegens Overijsel en Gelderlant ende dan andere provinciën daertoe te versoecken dat sij haer schepen mede in see soude mogen brengen ende op het spodechste te ekeperen, daer noch niet toe wert gedaen. Werde mede versocht bij den luytenant-admerael dat die twee genomen prijnsen mede soude mogen werden geëkepert om op die cust te gebruycken, is dit versoek vooralsnoch opgehouden gewerden.

2. Is mede gelesen een missijve van Billerbeck uyt Ceulen van den 27 april dat den oversten Gallas hem geconiungert hebbende met die Saxise troepen heel ende t’enemael in route soude sijn geslagen van Jan Banier in Franckenlant ende alle oversten ende officieren doot ende gevangen ende dat Banier voor Vrijburch soude sijn getrocken ende hetselve belegert, dat hij heftich was beschietende.

3. Den 4 maey naernoen geen vergaderingh om die apsensij van verscheyden leden die noch niet aengecomen waren.

Donderdag 5 mei 1639 voornoen

4. Is mede gelesen een missive van Carel van Cracouw van den 18 april uyt Luckstadt, mitsgaders die proposijtsij van deselve aen Sijn Maeysteyt gedaen, mitsgaders den antworde van Sijn M.t op dieselve aengaende het afschaffen van den tol op die salpeter, daervan Sijn M.t niet en wil desisteren maer consenterende dieselve voor soolveel angaet den staet van ’t lant om tot den oorloch te gebruicken, dieselve te laten passeren sonder den tol daervan te genieten.

Is mede gelesen een rekest van de geïntresserde coopluyden versoeckende dat die ambassade soude mogen werden gefasilitert ende dat die besendinge soude mogen werden gedaen, dat alrede is geresolveert. Hierop gediliberert sijnde is verstaen dat dese antworde van Sijn Ma.t sal werden gestelt in hande van de gedeputerden die tot het maecken van de instrucsij sijn gecommitert ende dieselve te examineren, ende die instrucksij soo te dresseren als dienstich wesen sal ende die beseyndinge te prockureren soo haest als doenlick sal sijn.

5. Is mede voorgedragen omme te consenteren in de twede hondertduysent gulden tot het maecken van de twee forten voor Bredael, werde bij enige leden daerin geconsentert, maer alsoo eenige leden ende ick mede sustinerden dat men eerst en alvoren behorde te weten ende een lijst daervan soude moeten werden uytgebracht wat bij die provinsiën op die eerste 100.000 £ soude sijn betaelt voor ende aleer men soude connen comen tot het consent van de leste 100.000 £, is daerom dese saeck opgehouden gewerden totdat die betalinge bij die provinciën soude sijn gedaen.

6. Is mede gelesen een missive van de Staten-Generael versoeckende dat het placcaet van de Munte soude mogen werden gerenovert alsmede hetselve geëxcibert, maer alsoo verscheyden dingen daerin werden geboden, dat alle rentmesters, tresoriers, ontfangers van gotshuysen ende conventen werden geastringert den eet te moeten doen en onderhouden. Hierop gedilibereert sijnde menden die leden dat bij die Staten-Generael hetselve niet en requererde, maer hetselve bij die Staten van Hollant soude moeten werden gedaen, versochten ock mede coppie van de missive om dieselve te examineren alsmede het placcaet te examineren ende hetselve te comminiseren om naederhant daerin te resolveren, is daerom dese saeck opgehouden gewerden in resomsij.

7. Is mede voorgedragen bij den raetpensonaris dat den schout van Roosendeal heeft geseyt als hij lestmael tot Rosendael was gecomen, verstaen hadde dat den markies die Fueyntes aldaer was, dat hij mende om die wisselinge van de gevangenen te prockereren ende daerop naer Bruysel sijnde getrocken, ‘tselve aldaer hadde verstaen dat sij wel gaeren tot het wisselen soude comen ende hetselve met Sijn Hoocheyt sijnde gecomminiseert, mende dat men alle die gevangenen in Spaniën daermede behoorde in te begrijpen, ofte dat men die Spaniaerden hier te lande gevangen daerbuyten soude laten. Hierop gedilibereert sijnde menden eenige leden dat men daerin behorde te volgen het advijs van Sijn Hocheyt, omdat den markies is een menister van den coninck van Spaniën, andere menden men behorde die wisselinge te doen op den ouden voet voor dese reys, omdat hetselve een langen tijt en treyn soude naer hem slepen dat den coninck van Spangen daerop soude moeten sijn gehoort ende hetselve advijs weder hier soude moeten comen ende die gevangenen ondertussen soude comen te vergaen. Is eyndelick dese saeck opgehouden gewerden totdat die vergaderingh complet sal sijn deur die apsensij van verscheyden leden.

8. Is mede toegestaen octroy aen die heer van Wermont over het leggen van een brugge in sijn herlickheyt, dat hij sal mogen genieten om een wagen daerover rijdende 5 stuyvers, van een paert 3 st., van een koe of drijvent paert 2 st., een schaep 8 penn., een mensch, een lam 4 penning, alls in conformité van ’t advijs van de heren van de Reckeningh.

Donderdag 5 mei 1639 nanoen

9. Is gelesen een missive van den luytenant-admerael Tromp in see in de Hoofden van den 2 maey aldaer gecomen sijnde met 12 schepen ende noch bij hem gecomen sijnde vijf schepen van Selant, daermede van meninge sijnde te gaen om die west lans Engelant omtrent het Canael om aldaer op den viant te passen, maer verstaen hebbende bij’t het schrijven van den agent Glaries uyt Cales dat den vyant wel soude poogen enich volck en gelt in Engelse schepen te doen overbrengen of sulcks geschiede, hoe hij hem daerinne soude hebben te dragen, versochte op het spoedichste hem dienaengaende last mocht werden toegesonden. Hierop gedilibereert sijnde is verstaen hierop te hooren het advijs van Sijn Hocheyt, als hij van Bredael soude sijn thuysgecomen, maer menden eenige leden dat het niet conde wachten ende dat men yemant behorde te commiteren om aen Sijn Hocheyt te gaen. Is daerop geconcludert ende is daertoe gecommiteert den heer van der Leck om datelicken derwaerts te gaen.

10. Den schout van Hardinsvelt bij den drossaert van Gornicom in apperentste sijnde gestelt over het consipiëren van een note omme daermede te becomen den nuteraliteyt mits gevende contrebuysij aen den vyant voor haer ingesetene, versochte te mogen werden ontslagen uyt die detensij, alsoo hij een man sijnde van tamelicke grote middelen ende verscheyden landen aldaer heeft leggen ende gehuyst ende gehooft sijnde, ende dat bij het placcaet dienaengaende gemaeckt niet merder can verbeuren dan seshondert gulden en dat hij niet en hadde, versocht die nuteraliteyt maer alleen die achte geschreven een niemaent versocht om dieselve te teyckenen, dat haer meninge was om te versocken dat die wachten te beter soude mogen werden beset en bij faute, dat genotsaeckt souden sijn om ‘tselve in ’t werck te stellen doordien sij verscheyden malen overlast van den vyant quamen te lijden. Hierop gediliberert sijnde is verstaen dat den schout sal werden ontslagen uyt die gevanckenis ende dat hij sal moeten stellen cautsij, en den drossaert gelast sijn accij te institueren voor die gerechte van Gornecom of daer het hem geraden duncken sal.

11. In diliberasij geleyt sijnde off men met die besoniëns ende puynte van importansij sullen op morgen voortgaen ofte niet, dewijl noch verscheyden leden apsent sijn, hierop gedilibereert sijnde is verstaen dat men op morgen daermede sullen beginnen voort te gaen op hoope dat die leden aengecomen sullen sijn.

12. Is mede versocht bij Hester Ongenae van Leyden veniam aetates, doordien sij minderjaerich en die neringe van het saey persen bij der hant is nemende ende haer goederen daertoe is van noode; hierop gediliberert sijnde is haer dat versoeck toegestaen in comformité van ’t advijs van de heeren van Leyden.

13. Is mede versocht bij Willem van den Hoove omme te mogen werden gehoort voor commisarisen over het contentement te doen aen die heeren van Alckmaer aengaende het haelen van het soute water tot die soutpannen. Hierop gediliberert sijnde is verstaen dieselve te hooren voor commisarisen en sijn daertoe gecommiteert Dordrecht, Haerlem, Amsterdam, Rotterdam, Alckmaer, Hooren en Enckhuysen.

Vrijdag 6 mei 1639 voornoen

14. Is mede versocht bij burgemesteren ende regerders van Hem om te mogen werden gesipsudiërt met een somme van 4.000 gulden tot het repareren van haeren tooren die van den donder is afgeslagen ende een baecken in see sijnde ende nit wel can werden gemist voor diegene die die see frequenteren. Hierop gehoort het advijs van de Commiterde Raden van de Norderquertier waeruyt dese penningen soude connen werden gevonden, verstaen hetselve behooren te comen uyt negotsiërdde penningen of uyt die verpondingh. Hyerop gedilibereert sijnde conden die leden niet verstaen die negotsiërde penningen of ordere daertoe te inploreren, maer verstonden dat Commiterde Raden souden voorslagen doen om die te vijnden buyten laste van ’t lant met het opstellen van inpost van binnenbieren of anders soo het haer geraden duncken sal.

15. Is mede gelesen coppie van een acte van autorijsasij op die muntmester Cals Wijties van de Munte van West-Vrieslant daerbij hij wert geautorijseert te slaen een quantiteyt dobbele stuyvers voor die Compenij van Ost-Indiën om naer Bataviën dieselve te sullen werden gevoert, ende den muntmester dienaengaende bij die drie steden Hooren, Enckhuysen en Medenblijck wert geïndemneert ende bevrijt van alle swaricheyden die daeruyt souden connen te ontstaen. Hierop gedilibereert sijnde menden veel leden heel inpertenent te sijn dat sulcke acte soude werden gepasseert ende dat den dobbele stuyver tegens die ordere werde geslagen ende mede sijnde onder den voet, verstonden die leden dat men hierop eerst soude hooren het advijs van de generaels van de Munte hoeveel die dobbele stuyver onder den voet was geslagen ende versochten mede coppij uyt dyen acte van autorijsasij om ‘tselve met haer princepalen te comminiseren ende naederhant daerin te resolveren.

16. Is mede versocht bij Giliame Lastrade tot Amsterdam veniam aetates, dat hem is toegestaen in conformité van ’t advijs van ’t Hof-provinciael.

17. Is mede in diliberasij geleyt omme te consenteren in de negotsiasij van twee milioenen daerop die vergaderingh van lestmael is comen te scheyden. Hierop gediliberert sijnde conde enige leden consenteren in 1.200.000 £, andere in een milioen, enige wilden eerste enige middelen hebben ingewilcht, andere die minasij eerst te soecken, is dese saeck om die dispariteyt van de leden opgehouden gewerden in resomsij.

18. Is mede in diliberasij geleyt of men niet soude commen tot het wisselen van de wedersijtse gevangenen, menden eenige leden men behorde die gevangenen in Spaniën, West-Indiën en elders daer mede onder te begrijpen, maer alsoo dit een langen tijt en treyn soude naer hem slepen om den coninck daertoe te disponeren ende ‘tselve alhier wederom te verwacht, souden die gevangenen tot Dunckercken ondertushen commen te vergaen en vrouw en kinderen daerdoor grot gebreck souden commen te lijden. Is eyndelicken hierop gedilibereert ende geresolveert dat die wisselinge voor dese mael noch sal werden toegestaen op den ouden voet als voor desen, ende naederhant daerop sal werden gelet om dieselve gevangenen in Spaniën en elders daermede onder sullen werden begrepen ende hetselve ter Generaleteyt sal werden ingebracht.

19. Die regerders en hoftingelanden van den ambachte van Wassenaer versochten dat sij soude mogen stellen een collecteur van de verpondinge te garen, alsoo sij dieselve voor desen uyt een van haer schepenen hebben daertoe gebruickt daervan sij die nomenasie waren doende, maer alsoo daerin veranderingh is gevallen ende die delecksij tegenwordich aen Sijn Hocheyt is gecomen sonder dat sij nominasie sijn doende en nu wellicht een person soude crijgen daermede sij niet gedient souen sijn, hierop geresolveert sijnde is haer dit versoeck toegestaen in comformité van ’t advijs van de Commiterde Raden.

Vrijdag 6 mei 1639 nanoen

20. Is gelesen een missive uyt Londen van den 19 april van Jochijmij dat alle huysen ende vasticheyden bij die Schotten in versekeringe sijn genomen ende dieselve houdende beset blijven, daerbij geen biscoppen te willen admiteren; dat die papisten in Engelant gelt doen vergaderen om den coninck daermede te assesteren; dat eenige Spanse copluyden aldaer enige schepen hueren om volck en gelt uyt Spaeniën over te doen voeren ende die schepen uyt West-Indiën naer Spaniën te doen convoiëren, alsmede dat die helft van ’t schip ende ingeladen goeden genaemt die Gulde Wolf van Medenblijck soude werden vercoft ten behoeve van Polhil, die brieven van represalie dienaengaende hadde becomen ende die sentensij van den Admeraliteyten daerop geoptineert.

21. Mede in diliberasij geleyt sijnde omme te besoniëren op het stuck van de mijnasie en ’t verminderen van eenige lasten daerop die vergaderingh lestmael is gescheyden ende doemaels geresolveert ‘tselve ront bij der hant soude werden genomen, in wat voegen hetselve soude connen werden gedaen, hierop gediliberert sijnde is verstaen hierop alvoren te hooren het advijs van de Comterde Raden hoe ende waerin dese minasie ende in wat puynten dieselve soude connen werden gedaen.

22. Oock mede in diliberasij geleyt sijnde omme die minasie ende verminderinge van den servicigelden te doen, waerin hetselve op het gevoechlickste soude connen werden gedaen, hierop gedilibereert sijnde is verstaen dat op soude werden gesocht die leste retro-acten ende die gedeputerden daertoe gecommitert het besonie met den eersten bij der hant soude werden genomen.

23. Is mede in diliberasij geleyt het consept bij die gedeputerden die op die seesaecken hebben gebesonieert aengaende het diverteren van de penningen bij den Raet van Staten tot het orloch ter see sijnde gedestineert en werdende gedivertert tot transportgelden ende anders, alsmede over het suyveren van de inlantse pasporten hetselve te doen sesseren ende betalen daer die goederen soude werden geladen, alsmede die verpachtinge van de comvooiën ende licenten in ’t geheel of deel te doen, oock mede om op te stellen een haventgelt op alle schepen ende hetselve te doen betalen sonder aenschouw te nemen of dieselve monteert of ongemonteert sijn, tot vervallinge van de oncosten van de custschepen op Hollant sijnde gerepersieert, in plaetse van de 1.108.878 gulden dat bij negotsiasie voor desen daertoe is gevonden. Hierop gedilibereert sijnde is verstaen aengaende die diversie van de penningen bij den Raet van Staten gedaen alsmede het sesseren van de binnenlantse pasporten dienaengaende met die Staten-Generael en Raet van Staten in besonie te comen dewijl hetselve haer mede is raeckende, alsmede het verpachten van de comvooiën en licenten opgehouden tot het besonie soude sijn voltrocken aengaende het optellen van ’t haventgelt op die schepen. Conde bij die meste leden daerin werden geconsenteert, ende ick hebbe daertegen gesustineert dat het t’enemael was afgewicken van den voet die men dienaengaende daerin altijt hadde gehouden, dat onderscheyt most werden gemaeckt in monterde en ongemonterde als ten tijde als die dierecksij in ’t jaer 1631 op die oost- en nortsvarders was geconsenteert, alsmede met die van Sellant in comferensij sijnde over het opstellen van ’t last- en mastgelt, mede in considerasij is genomen om monterde en ongemonterde niet gelickelicken te beswaren, alsmede in ’t consept van ‘t oprechten van de Camer van Assuransij en dat men altijt hadde gepocht die schepen tot het monteren te brengen en die ost- en nortsvarders alrede waeren beswart met 1½ per cento voor gaen en comen die het niet dragelick soude sijn, ende bij dit consept die monterde tot ongemonterde soude werden gebracht ende dat mede om die diversie van de rederij daervan andere provinciën vrij soude sijn niet en conde werden geconsenteert, is eyndelicken verstaen hetselve op te houden ende het consept dienaengaende in dese vergaderingh puntewelicken sal werden geëxamineert.

24. Is mede versocht bij Gerrit van Leewen, cappiteyn van de saloopen die van den vyant sijn verovert, om te hebben betalinge van 9.000 gulden aen ’t lant ten achteren sijnde en vrouwen en kinderen daervan moeten leven. Hierop gedilibereert sijnde is verstaen dat Commiterde Raden die betalinge sullen doen als daer middelen ingewillicht sullen sijn.

25. Sijn noch gelesen twee rekesten die aen advijs sijn gestelt ende naderhant weder sullen dienen, niet waerdich om notijsij daervan te houden.

26. Is mede raport gedaen bij den heer van der Leck, gecommitert sijnde naer Sijn Hocheyt te gaen naer Bredael om het advijs van Sijn Hocheyt te hooren wat last den luytenant-admerael Tromp soude werden toegesonden of hij quame te rancontreren die Engelse schepen, daer het volck uyt Spangen mede soude werden over gevoert, ende gemelte Hocheyt bij die Swalewe hem rancontrerende en ‘tselve hem bekent hebbende gemaeckt, heeft Sijn Hocheyt swaricheyt daerin gemaeckt om sijn advijs daerop te verclaren voor ende alleer hij met enige gedeputerden van de Staten-Generael dienaengaende hadde gecomminiseert, dewijl het een punt van grooten gewichte is sijnde. Hierop gedilibereert sijnde is die heer van der Leck voor sijn moeyten bedanckt ende die saeck opgehouden totdat het advijs van Sijn Hocheyt sal sijn gehoort.

Zaterdag 7 mei 1639 voornoen

27. Is mede in diliberasij geleyt omme te consenteren in de negotsiasie van twee milioenen daerop die vergaderinge lestmael was gescheyden. Hierop gedilibereert sijnde verclaerden eenige leden te connen consenteren in een milioen, andere in 1.200.000 £, ende enige leden noch geen last daertoe hebbende menden men behoorde eerst en alvoren te comen tot het inwilligen van loopende middelen, is dese saecke opgehouden gewerden tot in den toecomende weeck ende die leden versocht devoor aen haer princepalen te doen om hierin met die andere leden haer te connen consenteren.

28. Is mede gelesen een rekeste van de graef van Egmont Lowijs, prijnse van Gaberen, versockende dat in prejudisij van hem niet soude werden gedisponeert van de goederen van de cannonnisij ende abdie van Egmont, op den hoof daertoe hij mende te sijn gerechticht ende die fondasibrieven dienaengaende was hebbende. Hierop gedilibereert sijnde is verstaen dat dit recht hem niet en compiteert, menden enige leden dat men hierop behorde te hooren het advijs van de heeren van de Reckeningh, andere dat men die rekeste behoorde uyt te geven sonder daerop te appostilleren. Is eyndelicken daerop geconcludert dat die rekeste sal werden uytgegeven sonder daerop te appostilleren.

29. Is mede binnen gestaen den resident Spieringh vanwegen Sijn Maeysteyt van Sweden remonstererende die victorij bij Jan Banier geoptinert met het veroveren van de troepen van den keyser, die t’enemael waren verslagen ende dieselve werdende geëstimert in twijntich jaren diergelicken niet en was geweest, ende den keyser in groot ongelegentheyt daermede was gestelt doordien geen voolck bij hem was te becomen, versochte mede het consent van de ses maenden sipsudie[!] ende die geconsenterde ses maenden in eender somma soude mogen werden betaelt. Hierop gediliberert sijnde is verstaen ende geresolveert ‘tselve te excuseren, diewijl verscheyden leden daertoe niet en waren gelast alsmede om die swaersheyt van de finansiën is hetselve opgehouden gewerden.

30. Govaert du Boeys van Schiedam heeft gedaen den eedt om in de vergaderingh te mogen compareren.

31. Is mede gelesen die extensij van de resoluysij aengaende het wisselen van de wedersitse gevangenen, die daermede is gehouen voor geresumert ende gearresteert ende verstaen dieselve ter Generaleteyt sal werden ingebracht.

32. Sijn mede gelesen twee missiven van Carel van Crackouw van den 14 en 26 april uyt Luckstadt refererende dat den coninck niet wil consenteren tot het afschaffen van den hoogen tol op den salpeter, dat mede bij die ambassadeurs van Engelant en Vranckerick mede was aen hem versocht die hetselve antwoort hadden gecregen, maer conde toestaen den vrijen tol van de salpeter die desen Staet van noode soude sijn tot het oorloch te gebruicken. Hierop gedilibereert sijnde is verstaen dat ter Generaleteyt sal werden bevordert dat die ambassade of besendinge op het spoedichste sijn voortganck te doen nemen ende een persoon daertoe voor te slaen soo haest het doenlick wesen sal.

Zaterdag 7 mei 1639 nanoen

Geen vergaderingh.

Zondag 8 mei 1639

Was het Sondagh.

Maandag 9 mei 1639 voornoen

Geen vergaderingh om die Haechse kermis.

Maandag 9 mei 1639 nanoen

33. Sijn gelesen die resoluysiën die genomen sijn in de verleden weeck die daermede gehouen sijn voor geresumeert en gearresteert.

Dinsdag 10 mei 1639 voor- en nanoen

34. Is binnengestaen den heer van Nortwijck uyt die Staten-Generael proponerende dat Sijn Hocheyt van meninge sijnde om te velde te gaen, tot dien eynde al patenten hadde gegeven aen die Vriese companiën haer naer boven te transporteren en tot dien eynde versochte dat soude mogen werden geconsenteert tot furnissement van ’t eerste half milioen voor die quote van Hollant, dewijl Sijn Hocheyt daerop was wachtende ende bij al d’andere provinciën was geconsentert. Hierop gedilibereert sijnde conden eenige leden consenteren en dat die penningen soude werden genegotsieert, in minderinge van de negotsiasij die naderhant soude werden gedaen, andere wilden die negotsiasij niet stickswijs maer gelickelick hebben gedaen en andere leden tot geen negotsiasij connende verstaen, is dese saeck noch opgehouden gewerden in resomsij.

34a. Is mede geproponeert bij den heer van Nortwijck alsoo bij Hollant geresolvert sijnde het wisselen van de gevangenen ende alsoo vrijdach verleden is opgebracht tot Rotterdam eenen Don Lowijs Fardinando de Cordua, vijse-rooey van de eylanden van Canariën, van meninge sijnde van het een eylant op het ander te varen met een schepiën met twalef mannen ende dieselve resolverende hem te brengen naer Nederlant, ende alhier gecomen sijnde met noch 2 of drie gestelicke personen, menden Staten-Generael dat men daerom mede behorde te bevorderen dat die gevangenen in Spaniën en West-Indiën en elders mede op die wisselinge behoorde te comen. Hierop gedilibereert sijnde conden enige leden haer hiermede comformeren, doch is eyntelicken verstaen hierop te hooren het advijs van Sijn Hocheyt, die mede meent dat men ‘tselve behoort te prockereren, menden andere leden dat het te langhe soude duwren. Is eyndelicken verstaen dat men die matroosen die het schepiën hebben opgebracht op morgen hierop soude hooren voor en aleer dan nader in te resolveren.

35. Is mede in diliberasij geleyt om te consenteren in twee milioen, te negotsiëren tot vervallinge ende voorcominge van de presenten noot van ’t lant, alsmede tot vervallinge van de quote van Hollant in de eerste helft van ’t milioen tot die legerlasten, bleven die leden noch bij haer selfde diffeculteyten, is daerom die saeck opgehouden gewerden in resomsij.

36. Is mede gesurrogeert Jacop Jursias Wijbo tot Hooren, in plaetse van Sijmen Huygens om in de Admeraliteyt van ’t Norderquertir te compareren ende bij die heren van Hooren voorgedragen sijnde, hierop gedilibereert sijnde is verstaen dat sijn commissie te Generaleteyt sal werden bevordert ende die surogasij toegestaen.

37. Is mede gelesen het advijs van de Commiterde Raden op het contentement van de ontfangers aengaende die makelaerdijgelden hoe ende op wat wijse men haer soude contenteren. Hierop gedilibereert sijnde versochten verscheyden leden coppij van dit advijs gelick ick mede om ‘tselve met haer princepalen te comminiceren en nader daerin te resolveren.

38. Is mede versocht bij burgemesteren en regerders van Jesp dat sij vermindert soude mogen werden in de verpondingh van de landen verdolven tot dick en ringhsloot van een mertiën, mits dat van een geswooren lantmeter soude werden gemeten. Hierop gediliberert sijnde is haer dit versoeck toegestaen in comformité van ’t advijs van de Comterde Raden.

Woensdag 11 mei 1639 voor- en nanoen

39. Is wederom in diliberasij geleyt op wat voet het wisselen van de wedersijtse gevangenen soude werden gedaen en sijn mede gehoort die lotsgesellen en matroosen die dese Don Lowijs Ferdinando die Cordua, vice-rooy van Madera en die eylanden van Canariën, mede hebben gebracht. Hierop gediliberert sijnde menden eenige leden men horde daeronder te begrijpen die gevangenen onder het gebiet en dominicum van Spaniën sittende, andere dat men den coninck daertoe niet soude connen brengen. Is eyndelick geconcludert dat den schout van Roosendael in last soude werden gegeven te prockereren dat die wisselingh generael en die gevangenen in Spaniën en onder het dominiom van den coninck daermede onder soude werden begrepen, ende soo dat niet conde werden geoptioneert, dat alsdan die Spanse gevangenen aen dese side sittende daerbuyten soude werden gelaten totdat hetselve bij den coninck soude wesen geacceptert dieselve tegen malcanderen te lossen, is verstaen dat hetselve ter Generaleteyt soude werden ingebracht.

40. Die gedeputerden op die comferensij tushenden die gemene bockdruckers van Hollant ter enere ende die wedue van Hillebrant Jacopsoon van Wou ter andere sijen, hebben raport gedaen om pertijen te verenigen op het drucken van den bijbel en testament volgens haer gepretenderde octroy, hebben geen voorslagen connen doen daermede pertiën hebben nemen connen contentement. Hierop gediliberert sijnde conden die leden maelcanderen mede niet verstaen, enige sustinerden dat dit octrooy bij die wedue vercregen bij Hollant niet en was geconsentert, andere dat men die bijbel ende het drucken vandien bij die wedue soude laten ende d’andere bocken, Salmen Davits, Nieuw Testament ende andere clasticale boecken en historiën daerbuyten soude werden gelaten. Hierop geconcludert sijnde is die saecke opgehouden gewerden om die dispariteyt van de advijsen.

41. Is wederom in diliberasij geleyt om te consenteren in de versochte negotsiasij van twee milioenen, dewil Sijn Hocheyt op sijn vertreck staet om te velde te gaen, dat anders niet sal connen geschieden ende den commisaris van de wagenen sijn patent heeft om de wagen te bevorderen om opwaerts te gaen, dat sonder gelt niet sal connen geschieden, dewijl sij noch een groote somma van ’t jaer 1637 en ’38 ten achteren sijn. Hierop gedilibereert sijnde conden die leden maelcanderen niet verstaen, dewill Rotterdam en Schiedam nit tot enige negetsiasij sijnde gelast. Is eyndelick verstaen dat sij iemant uyt die haeren souden afseynden om haer princepalen daertoe te bewegen ende op morgen gereet te coomen, dewil het onmogelick is om het legers anders te velde sal connen gaen, is daerom dese saeck tot morgen noch opgehouden gewerden.

42. Is mede versocht bij den ritmester Antoni Kreck omme te hebben betalinge van twee maenden, ende sijnde te achteren seven maenden dat anders niet mogelick is dat te velde sal connen gaen, dat haest sal moeten geschieden. Hierop gedilibereert sijnde is verstaen die Comterde Raden te lasten dese betalinge te doen uyt die eerste penningen die soude mogen werden geconsenteert.

43. Sijn noch gelesen eenige rekesten niet waerdich om notijsij van te houen.

Donderdag 12 mei 1639 voornoen

44. Is gelesen die resoluytsij op gijsteren genomen aengaende het wisselen van de wedersijtse gevangenen, die daermede is gehouden voor geresumert en gearrestert en verstaen dieselve ter Generaleteyt sal werden ingebracht.

45. Den collonel Dussan versockende betalinge te mogen genieten van het achterstal hem van ’t lant competerende voor seven compeniën van sijn regement, sedert uyt het velt is geweest maer een maent heeft ontfangen, dat tenminsten met twee maenden contentement soude mogen werden gedaen. Hierop gediliberert sijnden is verstaen Comterde Raden te autoriseren dieselve betalinge te doen uyt die eerste ende geretste penningen die sij daertoe soude connen becomen.

46. Is mede versocht bij graef Frits van Nassouw om te mogen op reckeninge werden betaelt van sijn achterstal als collonel ende maioor aengaende sijn tractement. Hierop gedilibereert sijnde is verstaen dat dese saeck alsnoch sal werden opgehouden totdat die balanse van de bidets sal sijn gemaeckt ende daeruyt sal connen werden geconsiquert om aen die niewe officieren te betalen.

47. Is mede gelesen het schriffelick advijs van de Comterde Raden waerin die minasie soude connen werden gedaen:

ten eersten: het vaststellen van de servijsgelden;

ten tweden: een vasten voet met den Raet van Staten te maecken op het monsteren;

ten derden: die verminderinge van de melitsij, maer dat in desen tijt niet sal connen vallen om die allejansij die wij met Sijn Maey.t van Vranckerick sijn hebbende, en werden op die wagens, schepen in ’t leger en andere legerlasten ende die penningen wel te mennasiëren.

Hierop gediliberert sijnde is verstaen aengaende die servisijgelden ‘tselve met Sijn Hocheyt te comminiseren en sijn advijs daerop te hooren, ende d’andere punten is verstaen dat Comterde Raden soude pertickelariseren ende dieselve wat breder extenderen ende dieselve te ampleiëren en bij te doen ‘tghene sij merder soude connen vinden. Is daerom dese saeck opgehouden gewerden.

48. Die gemene intresserde solliciteurs versochten mede dat haer contentement soude mogen werden gedaen volgens die resoluysijen dienaengaende genomen ende het effecte van dien tot noch toe niet en hebben mogen genieten, daermede sij werden geruwineert. Hierop gediliberert sijnde menden die leden van ’t Suyderquertier dat men dese luyden behoorde te doen contentement, maer die leden van ’t Norderquertier of enige van dien sustinerden dat dese betalinge tot haeren last niet conde comen of mosten ontlast sijn van eenige compeniën van de militsij, dewil haer cantoren alrede defecteuwes waren en niet conden betalen, is dese saeck daerom opgehouden gewerden en verstaen te schrijven aen die Comterde Raden van ’t Norderquertier dat die saecke ten eynde soude mogen werden gebracht.

49. Is mede gelesen een brief van Jochijmij uyt Londen van den 29 april, referert dat aldaer seer qualick wert genomen bij die grooten dat die resoluysij alhier genomen aengaende den Engelsen Court, dat bij den raet van den conick was versocht dat daerin soude mogen werden versien en Jochijmij die saecke niet conde verantworden doordien hij geen instrucksij daervan was hebbende, dat dieselve hem noch werden toegesonden, oock mede dat Sijn Maey.t niet conde werden bewecht om sijn onderdanen te verbieden haer schepen te verhuieren om in den dienst van Spaniën te gebrucken om het volck uyt Spaniën naer Vlaenderen te brengen.

Hierop gedilibereert sijnde is verstaen dat een instrucksij sal werden geconsipieert door gedeputerde van dese vergaderingh en sijn daertoe gecommitert Leyden, Amsterdam en Alckmaer en verstaen dat den coninck sal werden temoete gevoert dat wij onschuldich sullen sijn soo daer enige onheylen mochten commen te ontstaen aengaende het verhuieren van de 12 schepen in Engelant om in de dienst van Spaniën te gebrucken enden ‘tselve aen Jochijmij over te schrijven en dat ditselve ter Generaleteyt sal werden inbebracht, maer ‘tselve eerst met Sijn Hocheyt sal werden gecomminiseert.

Donderdag 12 mei 1639 nanoen

50. Den drossaert en schepenen van Jaersvelt versochten meden dat sij souden mogen volstaen met het betalen van 1/3 van haer verpondingh ende de 2/3 haer mocht werden geremiteert volgens die acte van remissie haer in den jare ‘90 gegeven ende gecomformert in den jare ’91, om haer beswaerlicke lasten van haer snoode landen en menichfuldige schordicken en dieselve met crabhofden moeten onderhouden. Hierop gedilibereert sijnde is verstaen haer te adresseren aen Sijn Hocheyt met die geassumerde heeren of dat dieselve dese vergaderingh soude dienen van advijs eer nader daerin te resolveren.

51. Is mede gelesen die extensij van de instrucksij voor den ambassadeur gaende naer Deenmarcken, alsmede te nomineren een persoon om dieselve ambassade te becleeden, is daertoe voorgeslagen den persoon van Anderies Bicker tot Amsterdam. Is die instrucksij hiermede gehouden voor gearrestert ende verstaen dat dieselve ter Generaleteyt sal werden ingebracht, mijtsgaders den voorslach van Hollant van den persoon van Anderies Bicker.

52. Is wederom in diliberasij geleyt om te consenteren in die negotsiasij van de geëyste twee milioenen doordien het niet mogelick is den Staet te houden buyten comfuysie. Hierop gedilibereert sijnde conden die leden consent dragen tot een milioen ende eenige wel merder, maer den raetpensonaris proponerende dat den steen daermede niet was van den grafte geleyt, dat men ten minsten tot 2 milioenen behorde te comen.

Is die saecke wederom geresumeert verclaerden verscheyden ende die meste leden niet hooger te sijn gelast of moste eerst werden vastgestelt die consenten van de loopende middelen, die soo nae sijn gebracht en ock mede consent, soo enige sustinerden op het haventgelt en die minasie bij der hant te nemen, maer alsoo verscheyden discoersen en haeperingen sijn gevallen is dese saeck noch opgehouden gewerden tot op morgen ende die leden versocht haer hierop wat naeder te willen bedencken.

Vrijdag 13 mei 1639 voor- en nanoen

53. Is mede raport gedaen bij die gedeputerde gecomminiseert hebbende met Sijn Hocheyt aengaende die missive bij Jochijmij uyt Engelant geschreven, over die 12 schepen aldaer in ’t rick van Spaense copluyden gehuiert om volck en gelt uyt Spaniën naer Vlaenderen te brengen, mende Sijn Hocheyt nodich te sijn dat Jochijmij soude mogen werden aengeschreven om aen Sijn M.t te versoecken dat hetselve soude mogen werden geweert, ende dieselve coninck te moete soude werden gevoert, soo wij schepen aen die Schotsen quamen te verhuieren, of hetselve bij hem wel soude connen werden genomen. Hierop gedilibereert sijnde is verstaen dat door dieselve gedeputerde sal werden gemaeckt een instrucksij om Jochijmij dieselve toe te seynden om den coninck daertoe te bewegen.

54. Is mede in diliberasij geleyt omme te consenteren op het versoeck van de gedeputerde bewijnthebbers van de cameren van de Westindise Compenij in 500.000 £ eens en 700.000 £ jaerlicks en continuasie voor 25 jaren van haer octroey, mits die cappitalen van die perticipanten voor een derde soude werden verhocht ende genietende renten tegen 6 ten hondert voor het oude en nieuw cappitael.

Hierop gedilibereert sijnde werden bij veele leden daerin geconsenteert, maer die Eedelen menden sij behoorden eerst en alvoren te werden gedaen contentement dat uyt haer ordere een bewinthebber soude moeten werden gestelt. Amsterdam conde in 500.000 £ jaerlicks en voor vier jaren consenteren, Rotterdam mende het lant behorde te genieten renten en uytgifte als andere perticipanten, Monckedam geen last, in mijn laste mede ophouden, sijn eyndelick grote dispuyten tegen die Edelen gevallen, is eyntelick dese saeck opgehouden tot morgen en die Edelen versocht haer hier nader op te doen lasten dat hetselve sijn vortganck soude mogen nemen.

55. Is wederom in resomsij gebracht om te consenteren in de twee milioenen te negotsiëren, hebben alle die leden verclaert in een milioen te connen consenteren, alhoewel enige leden gelast waren om wel hooger te connen gaen, is bij den raetpensonaris niet geconcludert gewerden, omdat het lant daermede niet en was te helpen door die menichfuldighe schulden die daer sijn, dat den eenen wat en den anderen niet souden crijgen, is seer sterck aengedrongen om die twee milioenen te consenteren, verclaerden verscheyden leden niet hooger te sijn gelast of ten ware eerst ingewillicht en vastgestelt die loopende middelen die alrede soo nae sijn gebracht. Is der Gouw versocht op die schepsbieren te willen consenteren, die verclaerden daertoe niet te sijn gelast. Is eyndelick verstaen dat die van der Gouw sullen doen devoor om haer princepalen te bewegen en last inne te brengen tegen dinsdach in toecomende weeck om op ’t een en ’t ander alsdan te resolveren en consenteren.

56. Jan Grenuw[?] brugmester versochte te mogen werden gedaen contentement van sijn achterstal van den jare 1637, dat bedragende is 37.000 £ en gelast om met die bruggen hooger aen te gaen, dat hij niet conde doen noch optrecken voor en aleer hem enichsints contentement soude sijn gedaen. Hierop gedilibereert sijnde is verstaen dat Comterde Raden werden gelast desen man te helpen uyt die eerste en geretste penningen die sij daertoe sullen connen vijnden.

57. Albert Sijmmensoon Plaech van Munckendam, heeft versocht surté die kors, dat hem vergunt en toegestaen is voor den tijt van ses maenden.

58. Is mede versocht continuasij van surté die kors bij Jacop Wricht, t’Amsterdam, en Benedictus Calander, mede tot Amsterdam, dat haer is toegestaen en vergunt voor den tijt van ses maenden.

Zaterdag 14 mei 1639 voornoen

59. Den ontfanger Pieter Hoefijser te Amsterdam heeft mede versocht dat die obbelegasiën van de penningen van die hartoch van Brandenburch gelicht, die obbelegasiën bij die Admeraleteyten soude mogen werden geteyckent. Hierop gedilibereert sijnde is verstaen dat die rekeste in handen van de Admeraleteyt tot Amsterdam sal werden gestelt om dese vergaderingh te dienen van advijs ende naderhant daerin te resolveren.

60. Is mede geremonstreert bij die generaels van de Munte dat soude mogen werden geslagen bij munten, respectijve van Hollant en West-Vrieslant 75.000 £ aen duyten, sijnde 100.000 marck, dan van Dordrech 60.000 marck en West-Vrieslant 40.000 marck, ende alle die duyten buyten en binnen dese provincij geslagen te verbieden. Hierop gedilibereert sijnde is verstaen dit te houden in bedencken, omdat die leden niet gereet sijn geweest om daerin te resolveren.

61. Is mede gelesen een missive van de Staten-Generael van den 10 maey versoeckende dat over die crone Sweden mocht werden geconsenteert die sipsudie voor noch ses maenden tot 50.000 gulden ter maent. Conden die meste leden hierin wel consenteren, andere verclaerden daer noch niet toe te sijn gelast om die schaerscheyt van de finansiën. Is dese saeck opgehouden gewerden in resomsij.

62. Is wederom in diliberasij geleyt om te consenteren in de sipsudie voor die Westindise Compenij ende die Edelen versocht haer met die andere leden te willen comformeren, verclaerden door lange dispuyten te consenteren in 500.000 £ eens, mits dat haer soude werden gedaen contentement op het stuck van te hebben uyt haer ordere een bewinthebber. Conden niet verstaen dat die saecke hiermede soude sijn geholpen ende die leden haer niet nader connende verclaren, is die saecke noch opgehouden gewerden.

63. Is mede verclaert bij alle die leden gereet te connen sijn tegens woenesdach, om die nomenasij van ’t baliouwschap van Kennemerlant te doen.

64. Is mede voorgeweest om die soliciteu[r]s te doen contentement in de 520.000 £, daer eenige haer penningen hadden ontfangen en andere haer gelt niet en connen becomen van ’t Norderquertier. Hierop gedilibereert sijnde sijn die leden van ’t Norderquertier versocht devoren te doen dat dese penningen soude mogen werden voldaen, dat een yder heeft aengenomen te doen.

Zaterdag 14 mei 1639 nanoen

Geen vergaderingh.

Zondag 15 mei 1639

Was’t Sondagh.

Maandag 16 mei 1639 voornoen

65. Is gerapporteert door die heer van Nortwijck dat ter Generaleteyt heeft voorgeweest om die besendinge naer Denmarcken te doen, is aldaer genomineert en voorgeslagen den heer Albertijs Conrades van Amsterdam ende den heer Coenerts van Groeningen, ende in diliberasij sijnde geleyt, is verstaen dat ter Generaleteyt soude werden aengehouden dat benevens Albertijs Coenrades noch een persoon uyt Hollant soude mogen werden genomijnert en gedeputert.

66. Jan van Leewen, pachter van de wijnen over Den Haech, versochte dat burgemesteren van Den Haech mochte werden gelast haer die hant te bieden dat met het roeren van de wijnen personen daertoe te mogen werden gestelt ende dat onwillige wijnvercopers daertoe mochten werden geconstringert. Hierop gediliberert sijnde is dit versoeck toegestaen mits dat het in alle plaetsen mede soude werden gedaen.

67. Willem van der Schuwre, gewesen capiteyn ende gewest sijnde cornet in de Pals, versochte geapponteert te sijn totdat hij tot beter avancement soude sijn gecomen. Hierop gedilibereert sijnde is bij merderheyt van de advijsen hem toegestaen 18 gulden ter maent tot die tijt hij sal sijn geavanceert.

68. Johan Onanghnes hebbende surté de kors in Selant geoptineert ende alhier in Hollant enige afferen hadde te verrechten, vresende dat hem wel enige moeyten mocht werden aengedaen. Hierop gediliberert sijnde is hem dit toegestaen voor ses maenen.

69. Sijn noch gelesen eenige rekesten die ten mestendele afgeslagen, andere aen een advijs sijn gestelt ende naderhant weder sullen dienen, niet waerdich om notijsij daervan te houden.

Maandag 16 mei 1639 nanoen

70. Sijn gelesen die resoluysiën die genomen sijn in de verleden weeck die daermede gehouden sijn voor geresumeert ende gearresteert.

71. Is wederom gelesen een proposijtsij of versock van de generaels van de Munte dat het plackaet van de gulden wederom soude mogen werden gerenoveert en gepubliceert, ende die contabelen afgenomen den eet, daer sulcks niet en hadden gedaen ende dat soude mogen werden geslagen een quantiteyt deuyten van 100.000 marck ende alle deuyten tegenwoerdich gaende soude werden verboden. Hierop gedilibereert sijnde verclaerden verscheyden leden daertoe niet te sijn gelast en versochten coppij om ‘tselve te comminiseren. Is daerom dese saeck opgehouden gewerden.

72. Die heere van Brederoede clagende seer over die betalinge van Enckhuysen, daer hij met sijn twee compeniën te perde en te voet is gerepersieert, seyde wel 42 duysent gulden ten achteren te sijn en dat wel 1.000 gulden jaerlicks most betalen aen die soliciteurs of schrijvers die hij niet en kende noch geen penningen ontfingen ende die ordenansijen op dieselve werdende gemaeckt. Hierop gediliberert sijnde menden die leden van ’t Suyderquertier dat het ware ongehort soovel te geven aen schrijvers die geen gelt verschoten noch verstreckten en sijnder veel haperingen en discreetsiën gevallen, doordien die van Enkhuysen vijf maenden ten achteren waren, ende hierop gehoort den sekertaris Vooreest van de Comterde Raden van ’t Norderkertier, is verstaen dat besendinge soude werden gedaen aen Comterde Raden ende met malcanderen aen die heren van Enckhuysen, dat den heer van Brederoede soude mogen gehouden gewerden buyten clachten en sijn daertoe gecommitert een van de heeren van Dordrecht ende Leyden.

73. Burgemesteren en vroetschappen van de Oostsijde van de Saen versochten octroey om te mogen genieten van yder gulden 4 penningen van alle onroerende goederen die soude mogen werden vercoft, tot onderhout van haer arme weeshuys, daer sij te voren hebben genoten 2 penningen, mits dat den deuyt bij die tappers werdende genoten souden comen te casseren. Hierop gedilibereert sijnde is haer dit versoeck toegestaen, mits dat het niet verder soude werden getrocken als tot laste van haer ingsetenen en die buytenluyden daervan te excimeren.

74. Sijn noch gelesen twee rekesten van pachters die afgeslagen sijn, niet waerdich om notijsij daervan te houden.

Dinsdag 17 mei 1639 voor- en nanoen

75. Is mede versocht bij die cappeteynen van Schotse regementen betalinge van haer achterwesen van seven maenden en patenten hebbende gecregen om te velde te gaen, dat niet mogelick was of mosten enichsints gedaen werden contentement. Hierop gedilibereert sijnde is verstaen te hooren ’t advijs van Comterde Raden en haer te informeren waeraen dat het manckert, dewijl sij op ’t cantoor van Mierop sijn geaffecteert en haer om ’t sircomspeccij te informeren wat defecten van de verpondingh daer sijn en wat bij die steden wert ingehouden voor die nieuw getimmerde en te dienen van advijs aen dese vergaderingh.

76. Die binnenschippers van Gornekom en der Gouw versockende betalinge te mogen hebben van haer achterwesen dat sij in dienste van ’t lant hebben gewest van den jare 1638, alsoo sij haer wederom in deselve dienst van ’t lant sullen moeten begeven, hetwelck niet mogelick en is ten ware eerst en alvoren werde gedaen contentement. Hierop gedilibereert sijnde is verstaen Comterde Raden te lasten dese betalinge te doen uyt die eerste consenten en middelen die sullen werden geconsenteert.

77. Is wederom in diliberasij geleyt om te consenteren in de negotsiasij van twee milioenen, dewil niet langer can werden getreyneert ende Sijn Hocheyt te velde moet gaen ende alles daerop is wachtende. Hierop gedilibereert sijnde conden die meste leden daerin consenteren, maer alsoo enige leden haer reflecksij hebben genomen op het inwilligen van niewe middelen en princepaelick op die schepsbieren, daer der Gouw allen singelier in is en gesommert sijnde haer te willen conformeren, conden daervan niet desisteren, is eyntelicken verstaen dat deputasij soude werden gedaen om dieselve te besenden en tot het consent te bewegen, is daertoe gecommiteert Amsterdam en Alckmaer ende die negotsiasij opgehouden totdat raport daervan sal sijn gedaen.

78. Is mede geremonstrert van de Admeraliteyten van de respeckte Collegies dat bij den admerael Maerten Herbertsoon Tromp lastmael is opgebracht twee prijnsen van den vijant voor Dunckercken verovert, ende alsoo het distrubeweren van dien is gegeven en gestelt tot dierecksij van Jan Sijmensoon Blaeuwhulck ende dieselve alrede getaxceert is op 80.000 £, waerop bij het lant al eenige penningen bij anticipasij sijn verstreckt om te betalen die beuytgelden voor die matrosen, sustinerden dat haer toecquame die dierecksij en judicatuure dienaengaende ende haer dieselve niet en conde werden onttrocken, versochten dat daerinne mochte werden versien. Hierop gedilibereert sijnde is verstaen dat sullen werden opgesocht die resoluysiën dienaengaende genomen ende alvoren hierop te hooren het advijs van de Comterde Raden ende naderhant daerin te resolveren.

79. Die gemene solliciteurs verstaen hebbende dat eenige leden sijn gecommitert om te gaen in het Norderquertier om haer te informeren op het defeckt van ’t cantoor van Enckhuysen door die quade betalinge die sij aen die melitsie sijn doende, versochten dat die commisarisen mede last soude mogen werden gegeven dat devoren soude mogen werden gedaen om die steden van ’t Norderquertier te bewegen dat haer contentement van haer achterwesen soude mogen werden gedaen en het effeckt van de resoluysiën dienaengaende genomen soude mogen genieten. Hierop gediliberert sijnde is dit versoeck toegestaen ende die gedeputerde gelast ‘tselve te prockereren.

80. Sijn noch gelesen twee rekesten van continuasij van surté de kors niet waerdich om notisij daervan te houden.

Woensdag 18 mei 1639 voornoen

81. Is mede gelesen een remontransij van de classe van Dordrecht alsdat nae die afgedane retorsie die paep of priester in Sevenbergen wederom is comende ende sijn exercijsij van de paepse relegie is doende, versockende dat ordere daertegen soude mogen werden gestelt dat ‘tselve soude mogen werden geweert. Hierop gedilibereert sijnde is verstaen om te hooren het advijs van de governeur van Willemstadt met wat middel ‘tselve soude werden geweert.

82. Is mede in diliberasij geleyt ommet te commen tot die besendinge van ambassade in de Sijnieurie van Venetsiën. Dan alsoo Amsterdam en enige leden daer noch niet conden consenteren is dese saeck noch opgehouden in resomsij.

83. Is mede wederom in diliberasij geleyt om te consenteren in de versochte sipsudie van de bewinthebber van de Westindise Compenij, sijnde 500.000 £ eens ende jaerlickx 700.000 gulden, werde bij meest alle leden daerin geconsenteert behalven die Eedelen, die eerst wijlden hebben contentement, ende Munckedam geen last hebbende en ick mijn advijs mede ophoudende totdat d’andere leden souden hebben geconsenteert, is dese saeck noch opgehouden gewerden tot op morgen.

84. Die gemene brouwers van Herlem, Rotterdam en Schiedam, Delft en Wesep versockende dat haer saecken mochten werden afgedaen op het brouwen, daerin sij boven andere provinciën te vele waren beswaert, dat egalité soude mogen werden gehouden. Hierop gedilibereert sijnde is verstaen dat opgesocht ende naegesien soude werden die laeste retroacten ende datselve te stellen aen handen van de Comterde Raden ende dese vergaderingh te dienen van advijs.

85. Sijn mede binnen gestaen eenige gedeputerden van den Raet van Staten proponerende drie puynten: ten eersten consenterde furnissement van de penningen voor die quote van Hollant in de leste hondertduysent gulden tot het maecken van de twee forten voor Bredael, mitsgaders 125.000 gulden tot het verdiepen van den Nederrijn en IJselstroom ende noch 150.000 gulden voor die quota van Hollant tot die oude forteficasijwercken van de frontieren volgens die petijtsij van den Raet. Hierop gediliberert sijnde is verstaen dat het consent sijnde gedragen tot die twee forten voor Bredael, dat die penningen behorde te comen uyt die consenten bij die vergaderingh in te willigen, en aengaende het verdiepen van den Nederrijn en IJselstrom is verstaen die penningen te furneren uyt die consenten staende dese vergaderingh soude werden geconsentert; aengaende die oude fortificasijwercken van de frontieren is verstaen dat een lijst soude werden uytgebracht van de commis van de finansij, wat penningen bij die provinciën daerop soude sijn betaelt ende wat defecten daer noch soude mogen wesen om nader daerin te resolveren.

Woensdag 18 mei 1639 nanoen

86. Is mede geproponeert bij die heeren van Dordrecht dat eenige compeniën soldaten uyt haer stadt soude vertrecken naer haer rendevoes ende dat die binnenschippers onwillich sijn dieselve te voeren, seggen het onmogelick te sijn om ‘tselve te doen of moeten eerst en alvoren werden betaelt van haer achterstallen haer van ’t lant commende van die diensten van de voorleden jaeren, dat sij geen knechtsen connen huwren om die quade betalinge en malcanderen belooft haer schepen te laten leggen ende dat die gaende van Sijn Hocheyt op morgen daer tot Rotterdam sal wesen, die patent heeft om te vertrecken ende dat niet sal connen werden geïnberkeert, dat groote onlusten en swaricheyt daeruyt sullen ontstaen. Is op dit geproponerde in diliberasij geleyt waer die penningen soude connen werden gevonden, menden die leden dat men behorde te comen tot het om te consenteren in de negotsiasij van de versochte twee milioenen, doordien men anders geen raet en weet waer dat men die penningen soude connen vijnden, dewijl die betalinge aen die schippers sal moeten werden gedaen ende dat het een quaden roep soude maecken dat die soldaten niet conde werden gevoert door manckement van de vrachtgelden.

Hierop die omvrage gedaen sijnde is bij alle die leden daerin geconsentert, daermede ick mijn bij gevolch van alle die leden hebbe verclaert op het behagen van mijn princepalen daermede in te connen consenteren, mits dat die quota van Hollant van de leste 100.000 gulden tot die forten van Bredael daeruyt soude werden betalt en dat sorge gedragen soude werden voor die Admeraleteyten, is eyntelicken daerop geconcludeert dat die twee millioenen over die cantoren sullen werden genegotsieert, doordien het niet mogelick is dat het leger anders te velde soude connen gaen.

87. Is mede gedaen die nominasie van de vacerende plaetse van ’t baliuwschap van Kennemerlant, ende is daertoe genomineert die soon van den heer van Jaersvelt met 15 stemmen ende die heer van Bennebroeck met 11 stemmen en den burgemester Schatter van Haerlem met 10 stemmen.

Donderdag 19 mei 1639 voor- en nanoen

88. Is mede versocht bij burgemesteren ende regerders van den dorpe van Bergen omme te mogen werden gesupsidieert met een somma van vierhondert gulden jaerlicks voor den tijt van 8 jaren tot beplantinge van de duynen met helm omme het overstuyven van de landen, dat haer anders niet mogelick is voor te comen, mijts dat sijselven daerbij sullen doen die somma van tweehondert gulden jaerlicks. Hierop gelilibereert sijnde is dit versoeck toegestaen ende geconsentert in comformité van ’t advijs van de Comterde Raden van de Norderquertier.

89. Is mede gelesen een reschripsij op een missijve geschreven aen die Admeraliteyt van ’t Colledie tot Amsterdam aengaende het teyckenen van de obbelegasijen van de Brandenburchse penningen bij den ontfanger Pieter Hoefijser voor den vorst gelicht, conden dieselve niet verstaen dat haer het teyckenen van de obbelegasijen behorde te laste geleyt te werden, versochten dienthalven daervan te sijn geëxcuseert, doordien die middelen sijnde gedestineert tot het oorloch ter see ende alsoo soude werden gediverteeert en ‘tselve voor sooveel het cort van de renten voor dese provincij soude moeten werden gemist, ende dieselve penningen aengaen[de] die Generaleteyt tot haeren laste niet conde werden gebracht. Hierop gedilibereert sijnde is verstaen haer aen te schrijven dat die teyckeninge bij haer behort te werden gedaen, ende dat men die execuysij aen de domeynen in ’t lant te Cleef en Gulck met den eersten soude bij der hant werden genomen in comformité van de resoluysij dienaengaende daerop genomen.

90. Is mede raport gedaen van de gedeputerden tot der Gouw hebbende geweest om die heeren te bewegen tot het consent van de verhoghinge van den inpost van de schepsbieren, reffe[re]rende dat sij voor antwort hadden gecregen dat die heren van der Gouw haer gedeputerden op den dachvaert sijnde, die resoluysij bij haer dienaengaende genomen soude toeseynden, die sodanich was dat die vergaderingh daermede soude connen nemen contentement, en dieselve hierop gesondeert sijnde verclaerden tevreden te sijn in ’t middel te consenteren, mits dat haer contentement soude werden gedaen op die ordonansij ende practicke van dien aengaende die damselen. Hierop gediliberert sijnde is verstaen dat het middel soude gehouden werden voor geconsenteert ende aengaende die damselen te brengen in toecomende punte van beschrijvingh tot contentement van de heren van Der Gouw.

91. Is mede in diliberasij geleyt om te consenteren in den inpost op die boter buytenduyns, menden die leden dat Amsterdam daerin behorde te consenteren in dese beswaerlicke tijt, dan also dieselve bleven bij voorgaende difficulteyten, dat die provincij van Vrieslant daertoe eerst mede behorden gebracht te sijn, is die saeck opgehouden gewerden in resomsij.

92. Oock mede in diliberasij geleyt om te consenteren in den inpost op die costelicke stoffen of cletgelt, conden die leden op heffen van ’t middel maelcanderen niet verstaen, den een bij multeplicasie, d’ander taxasij over die winckel, enige nae den twehondersten penningh, is dese saeck opgehouden gewerden in resomsij om die dispariteyt in de advijsen.

93. Oock mede te vinden een inpost op die suckeren, sieropen en delicate waren mitsgaders den toeback een inpost te stellen, conden die leden malcanderen niet verstaen op dat prackticke vandien, maer menden dat daer wel yets soude op connen werden gevonden, is dese saeck mede opgehouden gewerden in resomsij.

94. Is mede in diliberasij geleyt om te consenteren in de versochte sipsuydie van de Westindise Compenij van 500.000 gulden eens en 700.000 gulden jaerlickx, maer alsoo die Edelen noch bleven bij haer voorgaende difficulteyten om eerst te hebben contentement om ’t uyt haer ordere mede te mogen stellen een bewinthebber, ende die van Munckedam geen last hebbende om te consenteren, is dese saeck vooralsnoch opgehouden gewerden en die Edelen versocht haer hier nader op te willen bedencken ende haer met d’ander leden te consenteren ende ... .

95. Is mede gelesen een missijve van de Staten-Generael van den 10 maey versockende dat consent soude mogen werden gedragen tot het lichten van de 4000 waertgelders tot besettinge van de frontieren. Hierop gediliberert sijnde is bij verscheyden leden vooalsnoch afgeslagen om die schaersheyt van de finansiën ende dat men niet en wet waer die penningen sullen werden gevonden, is dit noch opgehouden gewerden in resomsij.

96. Is noch gelesen een missive van de Staten-Generael van den 16 maey daerbij versocht werde dat die defecten van de sipsudie aen die Westindise Compenij toegestaen soude mogen werden gesuyvert en voldaen. Hierop gediliberert sijnde is verstaen dat bij die commijs van de finansiën eerst en alvoren sal werden uytgebracht wat defecten bij die provinciën noch soude mogen sijn ende wat bij Hollant daerop is betaelt voor ende aleer nader daerin te resolveren.

97. Op het geproponerde van die heren van Amsterdam dat die ambassade aen Sijn M.t van Denmercken op het spoedichste soude mogen werden bevordert, is verstaen dat devoren ter Generaleteyt sal werden gedaen, dat dieselve sijn voortganck met den eersten soude mogen nemen, ende Albartus Coenrades aen te seggen hem daertoe te prepareren met den heer Coenaerts van Groeningen daertoe sijnde gecommitert.

98. Is mede geproponeert bij die heeren van Amsterdam dat behorde oock mede te werden bevordert dat naer Polen ende Moschoviën personen in ambassade soude mogen werden gesonden. Hierop gedilibereert sijnde werde bij meest alle die leden verstaen dat devoren aen die Generaleteyt soude werden gedaen dat hetselve mede soude mogen geschieden.

99. Is mede voorgedragen of men niet behorde te verbieden bij een plackaet dat alle libellen en boeckxkens die soude mogen werden gedruckt aengaende het oorloch, sulckx die Schotten ende Engelsen die bij verscheyden druckers werden gemaeckt, ende den coninckt ‘tselve wel lichtelick qualick soude nemen. Hierop gedilibereert sijnde is verstaen dat ijder stadt in die sijne ordere soude moghen stellen sooals het hen best en geradenst vijnden sal.

Vrijdag 20 mei 1639 voor- en nanoen

100. Is mede gelesen een missijve van ’t Hof-provinciael van den 20 maey versoeckende dat die plaetse van den overleden raetsheer Persijn met een bequaem persoon wederom soude mogen werden becleet. Hierop gedilibereert sijnde is verstaen dat hetselve in toecomende een puynt van beschrijvinge daervan sal werden gemaeckt als voor desen in diergelicke saecken is geschiet.

101. Is mede geproponeert bij den raetpensonaris dat Sijn Hocheyt in coop heeft aengenomen die herlickheyt en ambachte van Schravesande, mende daerbij te hooren alle seevonderijen, ende alsoo hij daerin werdende turbeert van de heeren van de Reckeningh, die hem hebben bij mandament doen dachvaerden voor den Hoove van Hollant ende niet garen met dieselve in processen en dispuyten wilde comen, versochte daerom interpetrasij of stelde ‘tselve tot discresij van dese vergaderingh of hetselve daermede was geclauseleert ofte niet; indien sulcks soo mocht werden verstaen was tevreden daervan te desisteren. Hierop gedilibereert sijnde is verstaen eersten en alvoren hierop te hooren het advijs van de Camer van de Reckeningh eer naeder daerop te resolveren.

102. Is mede geproponeert bij den raetpensonaris dat die Comterde Raden hadden versocht op die instansie van de dierecteurs van de Maes 70.000 £ die sij tot oncosten hadden gemaeckt en 20.000 £ voor die Cleyne Visserij, sijnde t’samen 90.000 £, menden dat men dieselve behoorden te negotsiëren. Hierop verstaen sijnde dat dieselve behorden te werden gevonden uyt die restanten van de cantoren ende van de ontfangers, die de penningen in sijn houdende onder pretex van mackellaerdie, conden die leden tot geen negotsiasie verstaen, dewijl alrede een groote somma was genegotsieert.

103. Is wederom geproponeert op het versoeck van de generaels van de Munte dat soude mogen werden gemunt bij beyde Munten van Hollant 100.000 marck, deuyten met een fijguier dat die lichtelick soude wesen te onderscheyden ende alle duyten tegenwoordich soude werden verboden, dewille dieselleven bij sacken vol alhier in dese provincij werden gebracht. Hierop gediliberert sijnde conden eenige leden daerin vooralsnoch consenteren maer wilden eerst met haer prijncepalen comminiseren, is daerom dese saeck opgehouden gewerden in resomsij.

104. Is mede geproponeert bij den raetpensonaris dat bij die Staten-Generael was deputasij gedaen van personen die met Sijn Hocheyt souden gaen te velde met het leger ende met hem dienaengaende dilibereren ende resolveren op die disseynen die soude werden voorgenomen. Sijn van Hollant die heer van Noortwijck en Van der Camer, Albert Bruynens en Duyst Voorhout van Delft ende d’andere provinciën elck twee persoonen. Hierop gedilibereert sijnde is verstaen dat behorde soo haest het leger formert soude sijn ende die resoluysiën soude sijn genomen, eenige behorden thuys te comen van de provinciën omdat het een groot getal is ende die costen voor het lant seer hoch comen te loopen, en den heer Teresteyn van Dordrecht versocht mede te willen gaen, die voor antworde gaf hem heel ongelegen te sijn en enige uyt den Raet van Staten te bewegen dat die mede soude mogen gaen.

105. Is mede in diliberasij geleyt om te consenteren omme te heffen den inpost op die costelicke stoffen ende cleedingen, in diliberasij geleyt sijnde conden die leden maelcanderen daerop niet verstaen, enige bij taxasij over die steden, andere op die comsomsij, enige nae die verpondingh, andere bij multeplecasij. Sijnde dese saecke daerom alsnoch opgehouden gewerden in resomsij ende Comterde Raden versocht een consept in te stellen op den bequaemsten voor die gelast sij soude connen vijnden.

106. Oock mede een inpost te vijnden op den toeback, suycker en sieropen ende andere delicate waren, conden die leden maelcanderen in de prackticke vant de middelen niet verstaen, is die saecke vooralsnoch opgehouden gewerden in resomsij.

107. Is mede in diliberasij geleyt om te consenteren in het haventgelt op die schepen te stellen soodat bij die vorslach van de gecommiterde op die lijste sijnde gestelt alsmede een schip- en schuytgelt te consenteren van alle binnenlantsvaerders alsmede d’andere provinciën te bewegen tot hetselve consent. Hierop gediliberert sijnde conden die leden maelcanderen daerop niet verstaen, menden enige men conde die Oost- en Nortsvaerders daermede niet beswaren, andere dat die comsvooyschepen daeruyt mede behoorde te werden betalt en een lijst te maecken op die binnenschepen en –schuyten, het werck soo noch sijnde geheel rouw is ende nader behorde te werden beschaeft, is daerom dese saeck noch opgehouden gewerden om die dispariteyt van de advijsen.

108. Is mede geproponeert of men niet behorde te brengen den inpost van de boter buytenduyn, pick en teer, schepsbieren tot het orloch ter see ende vervallinge van de lasten vandien. Hierop gedilibereert sijnde is verstaen dat dieselve behorde te coomen in de cantoren tot betalinge van de renten van de penningen van de menichfuldige negotsiasiën.

109. Is wederom in diliberasij geleyt om te consenteren in de supsudie van de Westindise Compenij tot 500.000 £ eens ende 700.000 £ jaerlicks. Hierop gedilibereert sijnde bleven die Eedelen noch difficulterende en sustinerden dat men haer eerst en alvoren behoorde te doen contentement, dat sij uyt haer ordere een bewijnthebber soude mogen stellen, ende Munckedam mede difficulterende, verclaerde daertoe niet te sijn gelast, sijnder veel dispuyten tusken die Eedelen en steden gemoveert ende veel questiën gevallen en hebben die Edelen niet willen desisteren. Is eyntelick verstaen dat Sijn Hocheyt soude werden versocht om alhier op morgen in de vergaderingh te compareren om die Edelen te helpen disponeren dat sij van haer gesustinerde mochten desisteren, is tot dien eynde die saecke opgehouden gewerden in resomsij.

Zaterdag 21 mei 1639 voor- en nanoen

110. Is mede gedaen nominasij bij den Hoogen Raet in de vacerende plaetse van d’raetsheer Van den Hoonaert van ’t hoft-ingelantschap van Delflant, sijnde genominert den raetsheer Die Wael ende … ende is bij elicksie daertoe gecooren den raetsheer Die Wael met 17 stemmen.

111. Is wederom in diliberasij geleyt om te vijnden 70.000 gulden voor die dierecteurs van de Maes voor die kustschepen ende 20.000 gulden voor die Groote Visserij, menden Comterde Raden dieselve bij negotsiasij behorden te werden gevonden, alsoo uyt die restanten van de ontfangers die niet conden werden gesocht noch uyt die [de]fecten. Hierop gedilibereert sijnde menden die leden van ’t Suyderquertier dat dieselve wel soude connen werden gevonden uyt die defecten van de negotsiasij van ’t Norderquertier en versocht dat ‘tselve moch bij haer werden aengenomen, sustinerden die van ’t Norderquertier daer geen defecten te sijn, maer dieselve waren geëmploiert tot sipsudie van de Admeraleteyt, daerover verscheyden dispuyten sijn gevallen, is dese saeck opgehouden gewerden doordien die leden tot geen negotsiasij en conden verstaen.

112. Is mede geproponeert van de heeren van Hooren dat depytasij bij Staten-Generael was gedaen tot besendinge van de ambassade van Denmarcken ende daertoe sijnde gedeputert den heer Conrades uyt Hollant enden den heer Coenaerts van Stadt en Landen ende dese provincij ten hochsten gelegen aen die commersije of niet behorde noch een persoon uyt dese provincij gedeputeert ende den heer van Nortwick, rapporterende dat het boven als is getentert maer ‘tselve aldaer was afgeslagen. Hierop gedilibereert sijnde menden enige leden men soude die saecke daerbij laten om die groote costen te schouwen, andere menden men soude ‘tselve bij Staten-Generael noch eens tenteren ende ondersoecken. Is daermede geconcludeert gewerden om ‘tselve ter Generaleteyt in te brengen.

113. Is wederom in diliberasij geleyt om te consenteren in de sipsudie voor die Westindise Compenij ende die Edelen versocht te willen desisteren van haer gemoverde pretensen ende haer met d’andere leden te conformeren, dewijl die saecke van de Compenij door het reterderen groot prickel comt te loopen, hebben haer verclaert dat sij tevreden sijn in te teyckenen 100.000 £, mits dat sij uyt haer ordere een bewijnthebber soude mogen stellen en van Sijn Hocheyt daertoe sijnde geïnduseert. Hierop gedilibereert sijnde conden die leden daermede enichsijnts nemen contentement, maer menden dat die eerst moste werden gebracht in de vergaderingh van de Negentien, die nu in Selant soude wesen, ende daer te examineren of ‘tselve niet strijdich was tegen het octrooy en die perticipaten, is eyndelick die saecke noch opgehouden gewerden om die disparijtijt van de advijsen.

114. Is mede gelesen die extensij van de resoluysij om die twee milioenen geconsentert te negotsiëren die dan mede is gehouden voor gearrestert, behalven dat ick verclaerden dat die leste hondertduysent gulden van de twee forten voor B[r]edael Hollans quota daeruyt moste werden betaelt ende niet verder bij mijn sijnde geconsenteert.

115. Is mede bij den raetpensonarijs geproponeert of men niet soude coomen tot het beseynden van ambassade aen die Sinuerije van Venetsiën, maer alsoo eenige leden dan daerin noch niet gereet en waren, is dese saecke noch opgehouden gewerden, alhoewel veel leden menden het noodich te sijn.

116. Is mede versocht bij die dierecteurs van Amsterdam 30.000 gulden voor die cus[t]schepen nu lestelick geëkepert en noch 5.400 gulden voor enige oude schulden. Is voorgeslagen dat men behoorde te comen tot het consent van 244.000 gulden, sijnde het twede derde part van de 644.000 gulden ende hetselve dan toe te doen negotsiëren. Hierop gedilibereert sijnde verclaerden veel leden daerin niet te connen consenteren omdat allrede sulck een cappetale som was geconsenteert van twee milioenen, is dese saeck opgehouden en uytgestelt tot die toecomende dachvaert.

117. Is bij den raetpensonarijs geproponeert dat Sijn Hocheyt is geresolveert op maendach te vertrecken, of niet behorde deputasij te werden gedaen om hem te doen congratuleren en te wensen goet suckses in sijn voorgenomen deseynen. Hierop gedilibereert sijnde is verstaen dat hetselve sal werden gedaen ende sijn daertoe gecommiteert drie voorsittende steden van ’t Suyder- ende drie van ’t Norderquertier.

Zondag 22 mei 1639

Was’t Soondagh.

Maandag 23 mei 1639 voornoen

118. Robbert Horlij, luitenant van den collonel Colpeper, versochte mede dat ordere mochte werden gestelt dat sijn ordenansij van 5.000 gulden op ’t cantoor van Enckhuysen mochte werden betalt, dewijl het anders niet mogelick soude sijn dat die compenij te velde soude connen gaen. Is verstaen af te wachten dat die commisarisen in ’t Norderquertier, gedeputert om die van Enckhuysen tot die betalingh te bewegen, sullen raport hebben gedaen.

119. Die hooftingelanden van de Suillemer[?] in Goeylant onder Schravelant versockende continuasij van ocktrey voor tien jaren van de grove waren, omdat enige huysen moeten werden getimmert ende ‘t lant seer sober sijnde, anders niet wel soude connen geschieden. Hierop gedilibereert sijnde is haer toegestaen voor den tijt van vier jaren.

120. Is mede gelesen het consept van de Comterde Raden ingestelt op die goude en sijde laeckenen, mitgaders den suyckeren en sieropen ende den toeback om een ij[m]post daerop te vijnden. Hierop gedilibereert sijnde conde die leden maelcanderen daerin niet verstaen, is eyndelick geresolveert dat door gedeputerde in besonie soude werden gebracht om ‘tselve naeder voorslagen op te doen en op pampier te brengen ende is daertoe gecommiteert Dort, Leyden, Amsterdam, Rotterdam, Alckmaer, Hooren ende Enckhuysen.

121. Sijn noch gelesen eenige rekesten van pachters ende andere die enige afgeslagen ende enige aen advijs sijn gestelt ende naderhant weder sullen dienen, niet waerdich om notijsij daervan te houden.

Maandag 23 mei 1639 nanoen

122. Sijn gelesen die resoluysiën die genomen sijn van de verleden weeck die daermede gehouden sijn voor geresumeert ende gearrestert.

123. Is mede versocht bij Jan die Geris, pachter tot Hooren, dat het restant aen ’t lant ten achteren sijnde ... gulden op die freuyten. Is dit afgeslagen omdat het versock niet en was fondert op die nonprestasij van de ordenansij in conformité van ’t advijs van de Comterde Raden.

124. Is mede versocht continuasij van ocktroey van de regenten en kerckmesters van Maessluys tot op enige inposten tot opbouwen van haer kerck aldaer. Hierop gediliberert sijnde is haer toegestaen voor den tijt van seven jaren.

125. Is mede versocht bij den resijdent Spierinck om te hebben het consent van de sipsudie voor Sijn Maeysteyt van Sweden voor noch ses maenden tot 50.000 gulden ter maent. Hierop gedilibereert sijnde conden enige leden daertoe noch niet verstaen doordien dieselve daertoe niet sijnde gelast, is eyndelick dese saeck noch opgehouden gewerden in nader resomsij.

126. Sijn noch eenige rekesten gelesen die ten mesten dele af sijn geslagen, niet waerdich om notijsij van te houden.

Dinsdag 24 mei 1639 voor- en nanoen

127. Is gelesen een missive uyt Genua van den 23en april dat aldaer was aengecomen een schijp uyt Hollant, die schipper genaemt Sijvert Jaspersoon, die aldaer hadde gebracht een groote quantijt van boscruyt, coegels ende vier metalen stucken ende aldaer regelrecht op den tol wert aengegeven op die naem van den coninck van Spaniën, dat aldaer groote verbitteringe onder die Fransooysen causeert, ende dat een schip bij die Fransen sijnde een Hollander was bevochten ende in de brant geraeckt ende veel volck doot gebleven ende noch wel twee of drie schepen hadden slaechs gewest, quamen hierom veel onlusten te ontstaen. Hierop gediliberert sijnde wat hierop soude connen werden gedaen, is verstaen dat het Hof sal werden aengeschreven om haer daerop te informeren ende den fiscael te lasten daertegens te prossederen, ende alle consels aen te schrijven dat sij alle maenden een staet sullen overseynden wat scheepen ende met wat ingeladen goederen aldaer soude comen ende werden gebracht.

128. Is mede in diliberasij geleyt om te benificeren die oude middelen ende gelesen een consept bij die Comterde Raden op ‘t panpier gebracht, maer alsoo die leden menden dat het wat nader soude werden beschaeft ende ‘tselve met haer princepalen wilden comminiseren ende coppij daervan versochten, is verstaen hetselve tegens die naeste dachvaert aen die leden sal werden overgesonden ende dan daerin te resolveren ende een consept op benificeren van de wijnen daerbij sal werden gedaen.

129. Die gedeputerden die tot Enckhuysen hebben gewest om deselve te bewegen tot het betalen van de compeniën van die heer van Brederoede ende Colpeper en Morgan op het cantoor sijnde geaffecteert doende rapoort, refereren den ontfanger geschreven hebbende om aldaer te comen tot Hooren voor die Commiterde Raden, dat met een missive heeft geëxcuseert dat hem van burgemesteren was verboden om derwaert te gaen, sijn die heeren gedeputerden selven naer Enckhuysen getrocken en den ontfanger voor haer onboden en gevracht waerom die betalinge bij hem niet en werde gedaen, gaf voor antwort hem sulck van burgemesteren was verboden en openinge van sijn cantor versockende, seyde in cassa te hebben 33.000 gulden, daervan menden wel 2 maenden aen die compeniën behorde te werden betalt, seyde ‘tselve niet connende doen omdat burgemesteren sulcks niet verstonden. Sijn bij burgemesteren gegaen ende versochten hetselve die vroetschappen hebben doen vergaren, gaven voor antwort dat die betalinge niet en conde werden gedaen dewijl sorge voor die see most werden gedragen ende Staten-Generael haer hadden aengeschreven twee niewe schepen soude laten macken die mede betalt mosten sijn, ende conden die see niet laten verloren gaen daertoe die penningen waren gediverteert, ende door grotheyt van de restanten onmachtich waren ende die affectasij niet langer als voor een jaer was aengenomen bij haer, ende alsoo staende sijnder verscheyden dispuyten gevallen. Is eyntelick hierop gediliberert wat hierin soude werden gedaen, is verstaen een sueriuesen brief aen Comterde Raden sal werden geschreven om die van Enckhuysen te bewegen tot het betalen bij provijsij van twee maenden ende dat die Comterde Raden van Suyderquertier yemant te deputeren ende op die gelegentheyt van ’t cantoor hem diensaengaende te informeren.

130. Is mede raport gedaen bij dieselve gedeputerden aengaende die tractementen van de schrijvers die 9 pont ter maent waren treckende tegen die ordere en last van de cappeteynen, gaven die heeren van Enckhuysen voor antwoort dat aldaer een out gebruyck was ende als daer veranderingh bij die Comterde Raden soude werden gemaeckt, dat sij tevreden waren haer te reguleren naer die ordere die dienaengaende daerin soude werden genomen.

131. Is oock mede raport bij dieselve gedeputerden gedaen aengaende het prockereren aen die Comterde Raden over die betalinge van de solliciteurs voor die quota van ’t Norderquertier, verclaerden voor antwort te hebben gecregen hetselve bij die Comterde Raden werde aengenomen hetselve te doen. Hierop gediliberert sijnde werden die leden van ’t Norderquertier versocht hetselve te willen van gelicken mede aennemen, daerop enige leden sooals Hooren en wij en Alckmaer niet toe conden verstaen, menden daertoe niet gehouden te sijn, werden verscheyden dispuyten gemoveert, is die saecke eyndelick geconcludeert gewerden, maer hebben die leden daertegens geopposeert en conden daertoe niet verstaen.

132. Is mede in diliberasij geleyt om te consenteren in die sipsudie van de Westindise Compenij ter somma van 500.000 gulden eens ende 700.000 gulden jaerlicks, doordien haer anders niet mogelicken en is, soo sij te kennen geven, om die saecken in Brasijl te connen uytvoeren. Hierop gedilibereert sijnde is verstaen ende geresolveert bij eenparicheyt van alle die leden behalven die van Munckendam, die verclaerde daertoe niet te sijn gelast, is evenwel toegestaen en geconsenteert die voorschreven sipsudie van 500.000 gulden eens ende 700.000 gulden voor den tijt van seven jaren geduerende dit octroey ende langer niet, maer verstonden die heren van Amsterdam dat die penningen aen ’t lant weder soude werden betalt als die Compenij tot beter conditsij was gecomen of renten en uytgijfte soude behooren te genieten als andere perticipanten. Is eyntelick daerop geconcludeert, alhoewel ick hebbe verclaert daerin niet te connen consenteren, als bij gevolch van alle die leden is al evenwel daerop geconcludeert gewerden.

133. Is mede in diliberasij geleyt of men niet behorde te commen tot het besenden van ambassade van de Sineurije van Venetsiën, doordien het noodich is om die corespendensij ende sijpsudie beter soude werden gefasiliteert. Hierop gedilibereert sijnde is verstaen dat in toecomende punten van beschrijvingh sal werden gebracht om dan daerop te resolveren.

134. Is mede versocht bij enige ijngesetenen tot Wieringen dat haer questiën die sij sijn hebbende tegens burgemesteren aldaer, soude mogen werden beslecht. Is op gedilibereert sijnde is verstaen Comterde Raden van ’t Norderquertier daertoe te autorijseren dat sij pertijen soude soecken en induseren te verenigen soo het doenlicken mochte sijn.

135. Is mede voorgedragen om te laten afkundigen ende publiceren vrij leger tot Littoeien. Hierop gedilibereert sijnde is verstaen dat hetselve sal werden gedaen en gepubliceert.

136. Is gelesen het consept bij die gedeputerde ingestelt op het heffen van den inpost van de suyckeren, sieropen, toeback, goude en sijde laeckenen, ende in diliberasij geleyt sijnde is verstaen dat het consept bij die leden sal werden overgenomen of bij die puynten van beschrijvinge over te seynden ende tegens die toecomende dachvaert daer nader op te resolveren, ende dat dan bij sal werden gedaen een consept op het benificeren van de wijnen, mitsgaders op het schijp- ende schuytgelt.

137. Sijnde mede voorgedragen of men niet goet soude connen vijnden dat die provinciën in ’t afwesen van de vergaderingh soude door gedeputerde van dese vergaderingh besonden ende beweecht om mede te consenteren van ’t haventgelt op die scheepen te stellen, mitsgaders het consent te dragen bij Vrieslant en Groningen van den inpost op die boter buytenduyns, om voor te comen die deversie van de neringh. Hierop gediliberert sijnde is verstaen dat hetselve sal werden gedaen ende sijn daertoe gecommiteert Amsterdam en Alckmaer naer Selant ende Dordrecht en Delft naer Vrieslant om dieselve daertoe te bewegen.

138. Is mede gelesen die resoluysij ende extensie vandien op die defecte van ’t cantoor van Enckhuysen over die quade betalinge aen den heer van Brederoede, Morgaen en Colpeper, die daermede is gehouden voor geresumert en gearrestert, behalven dat die heeren van ’t Norderquertier menden dat niet behorde informasey genomen te werden op alle de cantoren van ’t Norderquertier, anders als op het cantoor van Enckhuysen, die ter contrarij hebben gesustineert.

139. Oock mede gelesen die extensij van die resoluysij van de sipsudie van de Westindise Compenij die daermede is gehouden voor geresumeert ende gearresteert, behalven dat die van Munckendam die concluysie niet en hebben connen toestaen ende hebben daertegen geprotesteert, soo hebbe ick mede versclaert dat ick mede niet conde consenteren, dan bij gevolch van alle die leden is evenwel op geconcludeert.

140. Is mede gelesen een consept ingestelt bij die Comterde Raden aengaende die minasie op ’t stuck van de servijsijgelden, monsteringen, toesicht op ponten ende bruggen. Hierop gedilibereert sijnde is verstaen dat noch daerbij soude mogen werden gestelt enige puynten die dieselve noch sullen connen beramen ende met den Raet van Staten dienaengaende daerover in besonie te comen ende dieselve aen die leden over te seynden ende tegens die aenstaende dachvaert daerin te resolveren.

141. Is mede versocht bij die classe van Haerlem dat die sinoede van Nort-Hollant aldaer soude mogen werden gehouden ende daertoe den dach soude mogen werden gepreffigeert ende commisarisen daertoe te deputeren. Hierop gedilibereert sijnde is verstaen daertoe te deputeren den raetsheer Paeue ende den dach sijnde gestelt tegens den ... .

142. Is mede gelesen een missijve van de schout van Roosendael van den 20 maey uyt Bruysel aldaer sijnde gecomen op het wisselen van de wedersijtse gevangenen, maer alsoo die marckies die Feuyntes was vertrocken naer Artoeys en Henegouwen om aldaer het leger te commanderen tegen die Fransoeysen, conde daerom noch niet optineren, maer was een expressen aen hem gesonden die op sondach naestcomende met antworde aldaer weder werde verwacht en soude die saecke vorderen soo haest het doenlick wesen soude tot verlossinge van de gevangenen; refereert mede dat bij die Fransoeysen het stedeken Vieliers soude ingenomen sijn.

143. Is mede versocht bij die dierecteurs van de custschepen tot Hooren om te hebben 60.000 gulden tot betalinge van de oncosten van de ekepaedie alrede gedaen. Hierop gedilibereert sijnde is verstaen dit op te houden tot morgen om te sien of men eenige middelen daertoe soude connen inwilligen, om die diereckteurs altesam penningen ter hande te doen stellen om betalinge te connen doen.

144. Is mede gelesen een missijve van de burgemesteren van der Gouw ende daerbij versocht dat die burgemester Van der Tucht die plaetse in de Commiterde Raden soude mogen becleeden in plaetse van de overleden comterde raet, ende bij die vroetschappen of enige van dien daertoe is gecomiteert den persoon Van der Meulen ende bij die Comterde Raden daer dieselve daertoe niet wilden admiteren versockende dat dieselve daertoe soude mogen werden gelast. Hierop gediliberert sijnde is verstaen die Comterde Raden daerop te hooren, die verclaerden haer geen pertey te maecken, maer dat dieselve niet met behorlicke credensij van burgemesteren was gecomen, is eyntelick verstaen dat dieselve met nominasij van burgemesteren en vrotschappen soude moeten comen en soo sulcks niet en conde geschieden, dat die saecke soude moeten werden uytgestelt tegens die aenstaende naeste vergaderingh, is die saecke daerom opgehouden gewerden.

145. Is mede gelesen een missijve van de Staten-Generael tenterende dat soude mogen werden uytgeschreven een algemenen biddach tegens den achten juyny naestcomenden. Hierop gedilibereert sijnde is hetselve goetgevonden ende gearresteert.

146. Is mede gelesen die resoluysij van de deputasij van de gecommiterden die sullen gaen op die commissij om die provinciën te bewegen tot het inwilligen van de boter buytenduyn bij die provincij van Vrieslant, alsmede op het haventgelt en schip- en schuytgelt bij Vrieslant, Groningerlant ende Selant, is dieselve daermede gehouden voor geresumeert en gearrestert.

147. Is oock mede gelesen ende geresumert die extensij van de resoluysij aengaende die sipsudie te doen aen die Compenij van West-Indiën, ende geproponeert bij den raetpensionaris dat die bewijnthebber daermede niet conden nemen contentement, ende die perticipanten tot geen verhoogen van de cappetalen soude connen brengen, doordien die Eedelen ende Amsterdam hadden verstaen dat die sipsuydie soude moeten werden gecomferteert in cappetael tot welcken tijt die Compenij tot beter staet soude sijn gecomen, ende het lant dan soude moeten werden betaelt renten ende uytgijfte als andere of dat hetselve bij die Compenij aen ’t lant soude moeten werden gerestituweert, ende die van Amsterdam daerop gesondeert sijnde, seyden daertoe niet te sijn gelast en conden haer dienaengaende anders niet verclaren, hebben evenwel op het behagen geconsenteert en namen aen haer last in te schrijven bijnnen den tijt van acht dagen en is daermede die extensij gehouden voor gearresteert.

148. Is mede in diliberasij geleyt om te consenteren in het tweederde paert van 694.000 gulden voor die quota van Hollant tot die betalinge van de custschepen op het ijtratijf versoeck van die dierecteurs van Hooren, die 60.000 gulden soude moeten hebben tot betalinge van haer schulden alrede gemaeckt ende dat die penningen daertoe soude mogen werden genegotsieert daer verscheyden leden in hebben geconsenteert, andere daertoe niet en sijnde gelast conden niet consenteren, ende ick mijn mede daerop hebbe verclaert daerin niet te connen consenteren, is eyntelick daerop geresolveert en geconcludeert dat die leden die daer singulier in waren, haer last bijnnen acht dagen souden in doen schrijven nae ’t scheyden van de vergaderingh, of dat het anders soude werden gehouden voor consent indien sulcks niet en werde gedaen.

149. Is mede voorgedragen waer die penningen soude werden gevonden tot het verdiepen van den IJselstroom en Nederrijn, alsmede tot die twee forten voor Bredael, ende het cort van de sijpsudie voor Sijn M.t van Sweden, ende dat men behoerde te consenteren dieselve mede te doen negotsiëren. In diliberasij geleyt sijnde conden die leden tot geen negotsiasij werden gebracht alsoo dieselve daetoe niet en waren gelast, verstonden dat men Comterde Raden behorden te lasten uyt die restanten van de ontfangers en andere maeckelaerdijgelde die dieselve dienaengaende waren inhoudende. Is eyntelick dese saecke hierbij gebleven.

150. Is mede gelesen die resoluysij genomen op die negotsiasij van de twee milioenen daer dieselve suyver te laten comen in handen van de Comterde Raden, maer alsoo die heeren van Hooren verclaerden gelast te sijn dat haer quota in het eene milioen most blijven voor die Admeraleteyten te supsudiëren, conden die andere leden daertoe niet verstaen ende sijnder verscheyden dispuyten gevallen, hebben die heren van Hooren aengenomen haer last in te schrijven binnen acht dagen en soo haer prijncepalen daertoe conde werden gedisponeert ende is die extensij van de resoluysij daermede gearresteert.

151. Is mede in diliberasij geleyt of die betalinge aen die Admeraleteyten van Norderquertier mede soude moeten werden gedaen voor haer twee schepen, die sij mede hebben verhuiert of gedaen onder die vlagge van den luytenant-admerael Tromp, ijder tot 6.000 gulden ter maent. Hierop gedilibereert sijnde is verstaen dat dieselve als andere sullen werden betaelt.

152. Sijn noch gelesen enige rekesten van surté die kors dat haer is toegestaen, niet waerdich om notijsij van te houden.

Is eyntelick die vergaderingh hiermede gedimiteert ende gescheyden ’s middachs de clock elf uieren.